Sztuczne obciążenie w postaci opornika lub zestawu oporników już mamy. Zasadniczo działa, nie pozwala na uszkodzenie wzmacniacza – ale nic poza tym. Brzmienie wzmacniacza lampowego jest inne, niż przy obciążeniu rzeczywistym głośnikiem. Trzeba coś z tym zrobić.

Wiemy, że dobra symulacja impulsowa głośnika dość dokładnie odwzorowuje jego brzmienie – ale pod warunkiem, że symulator dostaje odpowiedni sygnał. Tymczasem sygnał przy obciążeniu rezystancyjnym jest inny niż przy obciążeniu głośnikiem i w związku z tym takie nagrania muszą inaczej brzmieć. Rozwiązania przychodzą do głowy dwa – albo skorygować brzmienie uzyskane na obciążeniu rezystancyjnym, albo tak skonstruować sztuczne obciążenie, żeby w pełni „udawało” głośnik i wtedy nic nie będzie trzeba korygować.

Oczywistym i chyba łatwiejszym w realizacji wyjściem wydaje się po prostu korekcja – widać wyraźnie, jakie zakresy i o ile trzeba wzmocnić, żeby uzyskać takie samo a przynajmniej podobne brzmienie. W zasadzie zakresy są dwa – lekkie półkowe podbicie góry i podbicie w rezonansie w okolicach 100-130Hz. Wzmocnienie jest niewielkie, wynosi około 3-5dB. To jest zadanie dla prostego korektora wbudowanego w sztuczne obciążenie, a nawet dla korekcji w DAW po nagraniu.

Łatwo to zrobić, ale czy to jest właściwe rozwiązanie? Zauważmy, że ten sam głośnik czy zestaw głośnikowy może różnie brzmieć, jeżeli będzie podłączony do różnych wzmacniaczy – bo to od impedancji wyjściowej wzmacniacza zależy zakres podbicie obu zakresów. Jeżeli podłączymy głośnik do półprzewodnikowej końcówki, to podbicie będzie rzędu ułamków decybela, podłączenie do bassmana zwiększa podbicie do 5dB. Natomiast korektor nie wie, do czego zostało podłączone sztuczne obciążenie i zawsze tak samo będzie dodawał dołu i góry – powiedzmy po 5dB – a przecież podłączony do końcówki tranzystorowej nie powinien dodawać praktycznie nic, a wzmacniacze lampowe też znacznie się od siebie różnią. Trzeba jednocześnie pamiętać, że zjawisko rezonansu jest dość skomplikowane, w rezonansie układ pobiera mniej energii, a więc część „oddaje” do wzmacniacza, a efekt słuchowy to nie tylko podbicie tej częstotliwości, ale też „wydłużenie” w czasie dźwięków w okolicy rezonansu – korektor nie do końca tak potrafi. Jest jeszcze faza i inne problemy.

Indukcyjność głośnika Eminence

Jest też drugi sposób – trudniejszy i droższy. Można spróbować tak skonstruować obciążenie, żeby doskonale symulowało głośnik. Niektóre firmy produkujące powerbrejki używają do tego celu oryginalnej cewki z głośnika. Pomysł dobry, ale sama cewka to za mało. Przede wszystkim goła cewka nie porusza się, a więc się nie chłodzi i może łatwo ulec uszkodzeniu. Doskonale symuluje podbicie góry, ale co z dołem? Ponieważ cewka się nie porusza, nie jest przymocowana do membrany, głośnik nie ma obudowy itp – nie bardzo występuje rezonans, który jest też dość istotny. Rozwiązaniem wydaje się być kombinacja oporników o dużej mocy, wystarczającej do wytracenia całej mocy wzmacniacza, oraz elementów RLC (oporników, cewek i kondensatorów) do zrealizowania z jednej strony rosnącej wraz z częstotliwością impedancji (tu zwykła cewka wystarczy) oraz wzrostu impedancji w rezonansie (tu już nie tak łatwo). Teoretycznie rozwiązanie układowe jest proste, w praktyce napotyka na spore problemy, związane z doborem i dostępnością elementów – one muszą być po prostu duże 😉

No to nakupiłem trochę elementów i zaczynam eksperymenty. Efekty wkrótce!