Fender Bassman 50 po raz kolejny 😉 Jaki jest wpływ impedancji obciążenia na moc i zniekształcenia? Oczywiście, jest to jeden konkretny wzmacniacz, tak więc wyniki bezwzględne nie mogą być wiążące, natomiast tendencja jest wyraźna.

A więc – Fender Bassman 50, końcówka przeciwsobna 6L6GC, nominalna impedancja obciążenia 4Ω. Zbadałem poziomy wyjściowe (i zniekształcenia) przy niezmienionych ustawieniach wzmacniacza na rezystancjach obciążenia 2Ω, 4Ω i 8Ω.

Poniższe zrzuty ekranowe są podwójne, różnią się tylko ustawionym kursorem i odczytem zniekształceń dla innych częstotliwości, dla 100Hz i 1kHz.

Kursor na 1kHz, obciążenie opornikiem 8Ω:

obciążenie opornikiem 4Ω:

obciążenie opornikiem 2Ω:

Kursor na 100Hz, obciążenie opornikiem 8Ω:

obciążenie opornikiem 4Ω:

obciążenie opornikiem 2Ω:

Jakie nasuwają się wnioski? Poziom wyjściowy dla dwukrotnej zmiany impedancji obciążenia zmienia się mniej więcej o 5dB, czyli można powiedzieć, że prawie dwukrotnie. To oznacza, że testowany wzmacniacz przy tych samych ustawieniach przy dwukrotnie wyższej impedancji obciążenia praktycznie podwaja moc! Czyli jest głośniej a nie ciszej, odwrotnie niż w przypadku wzmacniaczy tranzystorowych.
A zniekształcenia? Zwykle się nimi nie przejmujemy, ale one są. Zniekształcenia dla 1kHz owszem, są najniższe przy obciążeniu 8Ω, niższe nawet, niż przy nominalnym obciążeniu 4Ω. Ale dla niskich częstotliwości 100Hz już tak fajnie nie jest i zależność jest odwrotna, czyli najmniejsze zniekształcenia w dole są prawie przy zwarciu, przy 2Ω. Owszem, poziom wyjściowy też jest niższy, ale zniekształcenia dużo niższe. Jak popatrzy się na wykres zniekształceń, ten niższy czarny, to widać, że zniekształcenia mają poza najniższym pasmem praktycznie ten sam poziom, natomiast ich wzrost w średnicy dla niższych impedancji wiąże się po prostu z niższym poziomem sygnału użytecznego. Natomiast wraz ze zmniejszaniem się impedancji obciążenia w dole zniekształcenia maleją mocniej, niż sygnał użyteczny, tak więc ich udział procentowy nie rośnie, a maleje.
Oczywiście wzrost mocy wyjściowej nie oznacza, że wzmacniacz po podłączeniu głośnika 8Ω zamiast 4Ω nagle staje się stuwatowy, jednak jest głośniejszy i stara się dostarczyć wyższe napięcie, co nie jest dla niego zdrowe. Lepiej używać głośników o impedancji równej albo mniejszej niż nominalna impedancja obciążenia, znów odwrotnie niż w przypadku wzmacniaczy tranzystorowych.
I wiemy, dlaczego ten wzmacniacz ma gniazdo wyjściowe zwierające wyjście do masy po wyjęciu wtyczki!